ELAR, wie kent ze niet! Zwarte huisstijl, rode, gele en blauwe kleuraccenten, het prachtige pand aan de Nieuwe Rijksweg, de slogan ‘lest best’ en de vrachtwagens met de foto van Gilbert. Een interview met de mannen van ELAR: Leen en Gilbert van Maaren. Over hoe het begon, BMW en John Deere en gedeelde passie.

Eerste Lexmondse Auto Rijschool

We zitten nog niet of Leen begint bevlogen te praten. Zichtbaar trots vertelt hij over het huidige ELAR. Zelf is hij inmiddels niet meer officieel betrokken bij het bedrijf, maar al snel blijkt dat het bedrijf nog altijd helemaal in hem zit. In 1970 startte Leen min of meer toevallig met een eigen rijschool. Hij was internationaal vrachtwagenchauffeur, de hele week van huis weg. Door het vroege overlijden van zijn beide ouders woonden zijn twee jongere broers bij Leen en zijn toenmalige vrouw. De zorg voor de jongens lag dan ook volledig bij haar. Er deed zich een kans voor om in de avonduren en in het weekend rij instructeur te worden bij een rijschool. Leen combineerde twee banen, overdag reed hij op de vrachtwagen door Nederland en ’s avonds gaf hij rijlessen in IJsselstein. Zo was hij in ieder geval elke avond thuis en gingen zijn inkomsten er niet op achteruit.
Hij reed destijds voor Jongeneel en daar werkte Goof van Dijk uit Lexmond. Goof was planner en zorgde er altijd voor dat Leen op tijd thuis was. Na een tijdje werd Leen aangespoord om voor zichzelf te beginnen als rij instructeur. Hij wilde dat niet in IJsselstein doen, dus zocht hij naar andere plaatsen om voor zichzelf te beginnen. Goof van Dijk kon voor een woning in Lexmond zorgen en zo startte de Eerste Lexmondse Auto Rijschool. Lachend voegt Leen eraan toe: ‘Nooit gedacht dat ik ooit een rijschool zou beginnen. Ik hield van vrachtwagens, dat was mijn passie’.

Lexmonders

Gilbert is inmiddels aangeschoven, zoon van Leen en huidige eigenaar van ELAR. Beide mannen zijn geen geboren Lexmonders, maar inmiddels wel échte Lexmonders. Via omzwervingen zijn ze hier neergestreken en niet meer weggegaan. Leen was één van de oprichters van de LOV en zat in veel besturen in de branche. Gilbert is al jaren betrokken bij de organisatie van de Oldtimerdag en bestuurslid van de kaartvereniging. Volledig ingeburgerde Lexmonders dus.
Gilbert was net als Leen ook niet van plan om iets met een rijschool te gaan doen. Hij deelde de passie met zijn vader voor vrachtwagens, maar niet voor de rijschool dacht hij. Totdat Gerda, de vrouw van Leen en zeer betrokken bij het bedrijf, ziek werd. Gilbert zou een tijdje invallen totdat Gerda weer beter was. Maar dat liep anders, Gerda werd niet beter en Gilbert bleef. Hij haalde zijn benodigde instructiepapieren en zette zijn chauffeursleven uit zijn hoofd. Dat was in 1996 en inmiddels vindt hij het een mooi vak en doet het met veel plezier.

Terugkerende klanten

Het werk is in de jaren flink veranderd. Dat komt vooral door de komst van code 95. (Code 95 is een code die op je rijbewijs staat om aan te tonen dat je vakbekwaam bent om je werk als beroepschauffeur uit te oefenen) Deze code is vijf jaar geldig, iedere vijf jaar moet je een verplichte nascholing doen. Dat betekende voor ELAR een grote verandering. Voorheen hadden zij geen of nauwelijks terugkerende klanten, na het behalen van je rijbewijs was het klaar. Gilbert is blij met deze verandering, juist een band opbouwen met mensen vindt hij het leuke van zijn vak.  
De afgelopen jaren waren er noodgedwongen nog meer veranderingen nodig. Het theoretisch opleiden gaat bijvoorbeeld vooral via E-learning. Dat betekent dat er nog minder contact is met de cursisten, automatisering is een grotere rol gaan spelen. Omdat je de cursisten van de personenwagen eigenlijk nooit meer ziet, is het fijn om te weten wanneer iemand belt dat je ook weet wie zijn/haar instructeur is bijvoorbeeld. Er wordt gewerkt met een ELAR rijlesApp, waarin alle afspraken en vorderingen bijgehouden worden. De gegevens worden digitaal vastgelegd en zijn dus snel te raadplegen.

Ondernemen toen en nu

Leen moest moeite doen om mensen te leren kennen. Er was in 1970 nog geen ELAR rijlesApp of een CRM systeem om relatie gegevens in vast te leggen. Hij startte met twee cursisten en die kwamen niet eens uit Lexmond. Hij moest er dus iets bij doen én hij wilde mensen leren kennen. Hij ging rijden voor transportbedrijf CITO. Leen haalde spullen op bij de mensen thuis, in de omgeving van Lexmond. Een mooi detail: wanneer de bezem met de haren naar boven aan de weg stond, wist hij dat ze iets op te halen hadden. Zo leerde hij mensen kennen en bouwde hij een klantenkring op.
Het was ondernemen in een andere tijd. Leen had geen geld en moest geld lenen om een lesauto te kunnen kopen. Hij wilde zo snel mogelijk de schuld aflossen en dat betekende veel werken en netwerken. Ondertussen droomde Leen van een mooie auto: ‘als ik toch ooit eens een Alfa of BMW kan kopen’. Die BMW kwam er, en meer dan één. Want jarenlang werden autorijlessen gegeven in BMW’s. Hét handelsmerk van ELAR destijds. Maar zoals alles anders werd, veranderde ook het autopark. Waar eind jaren 80 de BMW nog gezorgd had voor extra klanten, deed dat er op een gegeven moment niet meer toe. De klanten wisten allang wie ELAR was en wat ze je te bieden had.
Het ondernemen in 2022 is dynamisch te noemen. Er zijn altijd wel nieuwe ontwikkelingen, soms opgelegd door het CBR of soms door omstandigheden zoals de crisis die we de afgelopen twee jaar meemaakten. Vroeger waren er 10 soorten cursussen, nu zijn er wel 50 soorten. Dat is uitproberen en zoeken naar mogelijkheden op opleidingsgebied. Belangrijkste is dat wát je doet, dat je dat goed doet. Het grote voordeel van een bedrijf zoals ELAR is dat er veel instructeurs werken, zodat je flexibel kunt zijn. Zo probeer je iedereen naar tevredenheid te helpen. De identiteit van ELAR is niet het pand of het bedrijf, maar vooral de mensen die er werken. Het bedrijf is een gezicht, letterlijk genomen door het gezicht van Gilbert op de vrachtwagens.
Zoals BMW vroeger het visitekaartje van het autorijlessen bij ELAR was, is dat nu de groene John Deere voor het tractor rijbewijs. In een landelijk gebied is het heel belangrijk om ook dat aan te bieden. En dan blijkt dat agrariërs ook voorkeuren hebben voor een merk. Zo komen er toch weer cursisten van heinde en ver om te lessen op de John Deere. En verkoopt Gilbert een totaalpakket: lessen op de John Deere met een overnachting in Lexmond.

Van Leen naar Gilbert

Op de vraag aan Gilbert of het overnemen van een bestaand bedrijf makkelijk is, antwoordt hij: ‘Het grote voordeel is natuurlijk dat het al een gezond bedrijf was, dat er spullen waren, een pand, auto’s, medewerkers. Mijn vader had geen geld en begon met niks, dan is de start heel anders.’ Leen vult aan: ‘niet iedereen kan een bedrijf overnemen en niet iedereen is een ondernemer’ en met trots voegt hij toe dat Gilbert een ontzettend goede verkoper is.
Gilbert heeft de eerste jaren het vak kunnen leren, de overname was op een gegeven moment een formeel moment. Maar er veranderde niet veel door dat moment. Het bedrijf is ook zoveel anders geworden dan in de tijd van Leen. Leen startte het bedrijf met het geven van rijlessen, Gilbert houdt zich daar niet meer mee bezig. Hij is veel meer bezig met relatiebeheer, want met regelmaat moet de vakbekwaamheid van chauffeurs getoetst worden. Gilbert spreekt de taal van transportbedrijven, hij reed zelf jaren op een vrachtwagen.
Het is zeker niet meer zo vanzelfsprekend dat je klanten bij je blijven. Mensen uit Lexmond blijven niet perse in Lexmond om  te kopen. Het blijft dus belangrijk om te laten zien dat je het goed doet als bedrijf.  Dat is niet te meten, dat moet je dus vooral laten zien.

Hoe ziet ELAR er uit in de toekomst?

Generaties lang worden er al rijbewijzen gehaald bij ELAR.
Gilbert hoopt zijn klanten te behouden, dat ze bij hem blijven. Dat ze tevreden blijven met wat ELAR biedt. Gilbert is er niet op uit om meer vrachtwagens te hebben, dat is geen doel op zich. Leen vult aan: ‘als je ondernemer bent, ga je niet op de rem staan. Als er vraag is, ga je toch weer uitbreiden, je gaat de groei niet tegenhouden’.

We besluiten het gesprek met een mooie conclusie. Beide mannen zijn het met elkaar eens dat je het nooit alleen doet. Beter met ’mekaar’ als tegen elkaar en samen sterk. Zo besluiten we dit interview. We maken nog een foto, voor de eerste vrachtwagen van ELAR. Leen en Gilbert rijden weg in hun auto’s. Een BMW vanzelf. Want samen hebben ze gedeelde passies en dat geeft altijd succes.